Tavuklarda gagalama hastalığı olarak bilinen hastalığın gerçek adı Kanibalizm’dir
Kanibalizm Nedir?
Kanibalizm; tavukların veya diğer kanatlıların tüy çekme, başlarının, boyun kısmının, ibiklerinin, kloakasının, parmaklarının, kanat ve kuyrukları gibi kısımların gagalaması ile ortaya çıkan bir hastalıktır.
Tavuklardaki Gagalama İsteğinin Nedenleri
Tavuklarının birbirlerini gagalamasının en büyük nedenlerinden biri yem vermedeki yapılan hatalardır. Tavuklarda bazı mineral eksikliklerinin gagalama isteğine yol açtığı bilinmektedir. Yem içinde yer alan aminoasit ve proteinlerin yetersiz kalmasıdır. Genelde kümes içinde vakit geçiren ve serbest bir alan tanınmayan tavuklarda kümes içinde sıkılması nedeni ile de gagalama isteğinin oluştuğu düşünülmektedir. Tavuk bakımı yapılan alanda kapasitenin çok üstünde tavuk barındırılması da gagalama isteğine yol açmaktadır.
İç parazitlerin bulunması, dış parazitlerin ise yol açtığı yaralar da nedenlerden biridir. Sulukların, yemliklerin ya da follukların yetersiz kalması sonucunda da sürekli kargaşadan kaynaklı görülebilmektedir. Horozun bulunmadığı kümeslerde daha çok gagalama sorunu olduğu tespit edilmiştir. Ortamın sıcaklığı ve aydınlığı da etkileyen nedenlerdendir. Aşırı aydınlık ve aşırı sıcak ortamlarda gagalamaya neden olabilmektedir. Tavukların aç kalması da gagalama hastalığına yol açabilmektedir.
Tavukların Birbirini Gagalaması Sorununa Karşı Alınabilecek Önlemler
Öncelikle tavukların beslenme düzeninin gözden geçirilmesi ve beslenme düzeninin sağlanması için tecrübeli yetiştirici ve de veterinerlerden destek alınmalıdır. Kümes ya da tavukların bakımı yapılan alanlarda horoz bulunmuyorsa horoz eklenmelidir. Gagalama eğiliminde olan tavuklar ayrı bir kümese ya da alana alınıp doğru şekilde beslenmeleri sağlanıp gagalama isteğinin geçmesi beklenmelidir. Gagalanan tavukların kesilip yenilmesi tavsiye edilmemektedir, bu tavuklar dezenfekte edilip mutlaka tedavisi ve bakımı yapılmalıdır.
Kümeslerin, tavukların bakımı yapılan alanlarda kapasitenin üstünde tavuk bulundurulmamalıdır. Kümes içindeki alanın sıcak ve aydınlığında denge kurulmalıdır. Yemlik, folluk ve sulukların sayısı tavuklar için yeterli miktarda olmalıdır. Kümes çevresinde gürültüye yol açacak etkenlerin olmaması gerekir. Bir diğer seçenek ise gagalarının kesilmesidir. Her yaşta ve boyuttaki türde tavukta bu işlem uygulanabilmektedir. Genel olarak belirtmek gerekirse tavukların gagalama hastalığına yol açan birçok neden bulunuyor. Asıl olarak nedenin kaynağı tespit edilebilmeli ve buna bağlı bir önlem alınmalıdır.
